FSIN: ‘Foodbedrijven worstelen met hun verdienmodel’

Vegetarische maaltijd bij restaurantketen 't Zusje, één van de sterke stijgers in de FSINFood500 2024 / Foto bij: 't Zusje

Analyse – “Bedrijven in food worstelen met hun verdienmodel. Krimpende marges, personeelstekorten en schaalproblemen baren grote zorgen. Het maakt ondernemen in de foodbranche een steeds ingewikkelder puzzel. Elk stukje moet op z’n plaats vallen, anders valt er een gapend gat in het verdienmodel”. Dat schrijft het FoodService Instituut Nederland (FSIN) ter gelegenheid van het verschijnen van de FSIN Food500 2024, een overzicht met daarin de vijfhonderd grootste foodbedrijven van ons land.

Deze speciale editie verschijnt elke twee jaar en geeft een beeld van de ontwikkelingen in de foodretail en bij foodservice. Uit een analyse van de omzetcijfers blijkt dat de vijfhonderd bedrijven gezamenlijk in 2023 een omzetsprong maakten van maar liefst +22,3% ten opzichte van de vorige editie in 2021. De totale omzet komt nu uit op ruim €61 miljard. De omzetgroei met bijna een kwart is, volgens het FSIN, te danken aan het sterke herstel van de foodservicebedrijven na corona en aan de forse inflatie in de afgelopen twee jaar.

In totaal telt de Food500 290 foodservicebedrijven. Die lijst bestaat uit horecabedrijven, cateraars en fastservicebedrijven. Gezamenlijk groeide deze groep van €8,4 miljard in coronajaar 2021 naar een omzet van €12,6 miljard in 2023, een toename van 50%. De 210 foodretailers, waaronder boodschappenbezorgers, supermarkten en speciaalzaken, groeiden van €41,5 miljard naar €48,4 miljard. Die stijging lag met ‘slechts 16%’ lager dan de binnen stijging binnen foodservice. Daarmee werd een deel van het marktaandeel dat foodservicebedrijven tijdens de coronapandemie aan de retailers verloren, terugveroverd.

Foodretail

Het FSIN waarschuwt wel dat dat daarmee niet alles weer bij het oude is. Foodretailers blijken steeds beter in staat te zijn in het bedienen van de gemaksconsument, waardoor foodretail een steeds groter deel van de (groeiende) foodmarkt pakt. Dat blijkt onder meer aan de daling bij de foodservicebedrijven. Tussen 2018 en 2023 daalde deze van 24% naar 20,6%. Volgens het FSIN profiteren weliswaar de horeca en de fastservicebedrijven van de consumentenbehoefte om buitenshuis te eten, maar staan foodretailers beter voorgesorteerd om aan de groeiende behoefte aan gemak te voldoen. Het instituut schrijft: ‘Boodschappenbezorging - hoewel nog altijd verliesgevend - is niet meer weg te denken en het assortiment aan kant-en-klaarmaaltijden en andere gemaksoplossingen, zoals warme maaltijden (HelloFresh), groeit. Bovendien voegen supermarkten steeds meer Foodservice toe aan hun assortiment, omdat zij vanaf 2024 geen tabak meer mogen verkopen. Op die manier willen zij het omzetverlies compenseren’.

Crisissfeer

Dat de sfeer bij de foodbedrijven ondanks de recordomzetten onrustig is, blijkt uit de magere 6,8 die ondernemers geven aan het economisch klimaat. Een schril contrast met voorgaande jaren. FSIN-directeur Inga Blokker: ‘Een 6,8 is een ‘crisiscijfer’ dat we alleen in slechte jaren zien, terwijl de omzetgroei juist lijkt te wijzen op een jubeljaar. Zo’n rapportcijfer over de economie liegt echter niet. Het fungeert als een thermometer, die met klinische precisie laat zien wat de echte temperatuur in de markt is.’

Forse prijsverhogingen

Het magere rapportcijfers wordt mede veroorzaakt doordat zowel foodservice- als foodretailbedrijven worstelen met krimpende marges, personeelstekorten en schaalproblemen. De kosten van huur, inkoop, energie en personeel zijn enorm gestegen. Door deze omstandigheden is ondernemen voor veel FSIN Food500-spelers een ingewikkelde puzzel geworden. De meeste foodservice-ondernemers verwachten hun prijzen dit jaar nog eens met 3% à 5% te moeten verhogen, na de eerdere forse prijsverhogingen van de afgelopen twee jaar. Veel bedrijven durven niet goed de prijzen te verhogen, bang voor de concurrentie. Maar de prijsverhogingen zijn wel noodzakelijk voor een gezonde exploitatie. Daarom kijken bedrijven ook naar andere maartregelen, zoals foodwaste, schaalvergroting, het accepteren van een lagere winstmarge en meer gebruik maken van private label.

Maagaandeel

Het FSIN ziet dat de concurrentiestrijd tussen Foodretail en Foodservice heviger wordt. Blokker: ‘Foodservice loopt ten opzichte van Foodretail achter op het gebied van inkoop, logistiek, energielasten, personeelskosten en duurzaamheidsmaatregelen. Om in de komende jaren goed voorgesorteerd te staan in de groeiende strijd om het maagaandeel, zijn verdere efficiëntie en volumebundeling noodzakelijk.’ Samenwerken en een efficiënte bedrijfsvoering zijn volgens het FSIN absoluut noodzakelijk in deze strijd. Ook moet er meer geïnvesteerd worden in merkbeleving. Het instituut noemt als voorbeeld de snelgroeiende restaurantketen ’t Zusje. Restaurant Company Europe (waaronder Loetje), De Pizzabakkers en De Beren zijn andere voorbeelden van horecaformules die het goed doen in de FSIN Food500. Duidelijk minder goed doen de Chinees-Indische restaurants en de cafetaria’s het. Zij worden voorbij gestreefd door nieuwe afhaal- en bezorgconcepten (ook door supermarkten). Deze traditionele bedrijven worden ook geconfronteerd met een steeds gevarieerder aanbod. Zo zijn nieuwe Aziatische concepten met sushi voorop booming. Maar ook plantbased- en halalformules timmeren nadrukkelijk aan de weg, aldus het FSIN.

Flitsbezorgers

Het lot van de flitsbezorgers is wellicht de meest dramatische ontwikkeling in de lijst van het FSIN. In de vorige editie bestormden de flitsbezorgers de FSIN Food500 dankzij miljarden euro’s durfkapitaal. Ze deden allemaal hun best om de gemaksconsument, die zijn aankoopbeslissing steeds langer uitstelde, op zijn wenken te bedienen. Het einde van corona, de afnemende behoefte bij consumenten om snel producten in huis te hebben en gemeenten die bijna onmiddellijk na de komst van de flitsbezorgers maatregelen troffen tegen de overlast, betekenden voor veel flitsbedrijven het einde.

Bron: FSIN/@FoodClicks

Auteur: Steffen van Beek

Tags: cafetaria's flitsbezorging foodretail foodservice instituut nederland fsin fsin food500 2024 loetje restaurant company europe

Gerelateerd nieuws

Britse restaurantformule Itsu opent op Schiphol

Formulenieuws –De eerste locatie van de Britse restaurantformule Itsu opent op Schiphol. De keten is in het Verenigd Koningrijk succesvol met gezond Aziatisch eten dat tegen een scherpe prijs wordt aangeboden. De komst werd door oprichter Julien Metcalf bekend tijdens de presentatie van de FSIN Food500 vorige week.

Lees bericht

60-jarige SIAL Paris komt met speciaal programma

Vakbeurzen – Al meer dan 60 jaar verenigt SIAL Paris professionals van over de hele wereld om de laatste ontwikkelingen in de foodindustrie te bespreken. Als een traditionele ontmoetingsplaats en netwerkevenement, ondersteunt SIAL bedrijven bij het delen van kennis, het opdoen van nieuwe inzichten en het creëren van waardevolle connecties. In 2024 belooft SIAL Paris, die van 19 tot en met 23 oktober wordt...

Lees bericht

FSIN-rapport geeft inzage waar groei zit bij biologisch in de horeca

Rapport - Op donderdag 30 mei vond het congres over kansen en uitdagingen voor biologische producten in de horeca plaats. Het FoodService Instituut Nederland (FSIN) en The Food Research Company hebben voor het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit onderzocht hoe biologische producten beter afgezet kunnen worden in de horeca.

Lees bericht

FSIN: ‘Horeca moet biologische producten meer omarmen’

Onderzoek - Om het gebruik van biologische producten in de horeca te vergroten is faciliterende wetgeving vanuit de overheid nodig, in combinatie met een sterk aanmoedigingsbeleid door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Daarnaast zal de horeca zelf biologische producten collectief moeten gaan omarmen. Verbinding maken is de sleutel voor succes.

Lees bericht

Albert Heijn introduceert AH Voordeelshop.nl

Webshop - Albert Heijn lanceert de AH Voordeelshop.nl, een online webshop waar klanten het hele jaar door deals kunnen vinden. Klanten konden altijd al terecht bij Albert Heijn voor leuke uitjes en non-food assortiment met flinke kortingen. Met de lancering van de AH Voordeelshop.nl is dit aanbod nu flink uitgebreid en overzichtelijk samengebracht.

Lees bericht

© 2024 FoodClicks.

  • Disclaimer
  • Privacy Policy
  • Cookie beleid